یکشنبه ۰۶ تیر ۰۰ ۰۹:۰۵ ۱۷ بازديد
استانبول كه در گذشته قسطنطنيه نام داشت بزرگترين شهر تركيه و پنجمين شهر بزرگ جهان است. اين شهر تنها شهر دنياست كه در دو قاره آسيا و اروپا قرار دارد. تنگه بسفروس كه باريكترين تنگه جهان است در حدود ٣٠ كيلومتر عرض و ٧٠٠ متر طول دارد و در شمال غربى تركيه واقع شده است. اين تنگه استانبول را به دو بخش تقسيم مى كند كه بخش غربى آن در اروپا و بخش شرقى اش در آسياست. مساحت استانبول در حدود ١٨٣١ كيلومتر مربع و مساحت استان استانبول ٦٢٢٠ كيلومتر مربع مى باشد.
از آنجا كه شهر استانبول در نزديكى گسل آناتولى شمالى قرار دارد تا كنون زلزله هاى شديدى در اين شهر رخ داده است.
بخش قديمى استانبول بر روى هفت تپه ساخته شده است كه همگى آنها در ميان ديوارهاى دفاعى شهر هستند. بلندترين آنها تپه كاملياست كه به تركى به آن جامليكا تِپسى مى گويند و ارتفاعش ٢٦٧ متر از سطح درياست.
نواحى استانبول به سه منطقه اصلى تقسيم مى شود. شبه جزيره تاريخى استانبول كه شامل نواحى امينونو و فاتح مى باشد و در قسمت جنوبى گلدن هورن واقع شده است، مناطق تاريخى بى اوعلو و بشيكطاش كه در قسمت شمال گلدن هورن قرار دارند و منطقه اوسكودار و كاديكوى كه در بخش آسيايى هستند.
جمعيت
بر اساس آماري كه در پايان سال 2014 به دست آمده، جمعيت شهر استانبول و حومه چهارده ميليون و سي هزار نفر مي باشد. از اين جمعيت 65 درصد در بخش اروپايي و 35 درصد در قسمت آسيايي ساكن هستند. در طول چهل سال گذشته جمعيت اين شهر حدوداً پنج برابر شده است. موقعيت جغرافيايي، تاريخي و اقتصادي اين شهر علت مهاجرت افراد بسياري از آسيا، اروپا و آفريقا مي باشد.
آب و هوا
استانبول با توجه به سامانه طبقه بندي اقليمي كوپن داراي آب و هواي مديترانه اي مرزي، آب و هواي نيمه گرمسيري و مرطوب و آب و هواي اقيانوسي است. اين امر به واسطه موقعيت جغرافيايي و گستردگي اين شهر مي باشد. در كل تابستان هاي استانبول گرم و مرطوب و زمستان هايش سرد، باراني و برفي است. ميانگين ميزان بارش ساليانه نيز در اين شهر 870 ميلي متر مي باشد و در زمستان حدود 30 روز دماي زير صفر درجه دارد. برف نيز پس از هر بارش به علت سرماي هوا چندين روز روي زمين مي ماند. ميزان رطوبت نيز در استانبول اغلب زياد است و به طور ميانگين 228 رو از سال مه صبحگاهي ديده مي شود كه در اين ميان روزهاي زمستاني، مه آلودترين روزها هستند. استانبول تا حدودي بادخيز است و سرعت متوسط باد حدود 17 كيلومتر مي باشد.
گرمترين ماه سال ژوئيه با متوسط دماي 23.3 درجه سانتيگراد و سردترين ماه سال ژانويه با متوسط دماي 5.4 درجه سانتيگراد است. بالاترين درجه حرارت ثبت شده تا به امروز براي استانبول 40.5 درجه سانيگراد در ماه آگوست سال 2000 و پايين ترين درجه حرارت در فوريه سال 1927 ثبت شده كه منفي 16.11 درجه سانتيگراد بوده است.
تاريخچه
پس از كشف مصنوعات دوره نوسنگي در اوايل قرن بيست و يكم به دست باستان شناسان، اولين نشانه هاي سكونت انسان به قبل از هزاره هفتم در شبه جزيره تاريخي استانبول بر مي گردد. اين ساكنين كه متعلق به عهد مفرغ بوده اند در فيكيرتِپه كه در بخش آسيايي استانبول واقع شده است زندگي مي كردند. همچنين نشانه هايي از سكونت فينيقي ها نيز در منطقه كاديكوي در دست مي باشد.
استانبول را يونانيان مهاجر شهر مگارا در سال 667 قبل از ميلاد بنا كردند و به افتخار بيزاس پادشاه خود آن را بيزانتيوم ناميدند. در طول جنگهاي هخامنشيان با يونانيان، داريوش كبير اين شهر را به تصرف خود درآورد و تا قبل از تسلط امپراطوري روم بر اين شهر، ايرانيان بر آن حكومت مي كردند.
در سال 395 ميلادي كنستانتين كبير به دليل موقعيت سوق الجيشي، اين شهر را به پايتختي برگزيد و از آن پس بيزانتيوم پايتخت امپراطوري روم شرقي شد و روم جديد نام گرفت. پس از مرگ وي بود كه اين شهر را قسطنطنيه ناميدند.
سلطان محمد دوم فاتح پس از 53 روز محاصره در ماه مه سال 1453 توانست وارد قسطنطنيه شود. ارتش وي توسط توپ هاي خود حفره اي در ديوار شهر براي ورود خود، ايجاد كردند كه بعدها به توپكاپي يعني دروازه توپ، شهرت گرفت. اينگونه بود كه استانبول توسط سلطان محمد فاتح، فتح شد و سومين پايتخت امپراطوري عثماني گشت. كاخ توپكاپي، بازار استانبول و همچنين مدارس، حمام ها و بناهاي معروف ديگري به دستور سلطان محمد فاتح ساخته شد كه اغلب اين بناها از شاهكارهاي معمار سينان مي باشد.
پس از فروپاشي امپراطوري عثماني و تشكيل حكومت جمهوري در سال 1923 در تركيه، پايتخت اين كشور از استانبول به آنكارا تغيير يافت. ولى استانبول همچنان يكى از مهمترين شهرهاى تاريخى، فرهنگى و اقتصادى تركيه به حساب مى آيد.